Bloosangst is een vervelende sociale angst waarbij je bang bent om rood te worden in het bijzijn van andere mensen. Blozen is op zichzelf een onschuldige lichamelijke reactie, toch wordt blozen met bepaalde emoties in verband gebracht waardoor men er overmatig angstig voor kan worden. In dit artikel leg ik je uit wat waarom we blozen, vertel ik mijn eigen ervaring met bloosangst en geef ik je 3 tips die je kunnen helpen bij bloosangst.
Wat is bloosangst
Bloosangst en overmatig blozen heet ook wel Erythrofobie. Bloosangst is de angst om in het bijzijn van andere mensen rood te worden en daardoor negatief beoordeeld te worden. Bloosangst valt onder een vorm van sociale angst. In Nederland heeft ongeveer 12 procent last van een sociale fobie waarvan een kwart bloosangst heeft, aldus Corine Dijk die in 2009 promoveerde op blozen en bloosangst aan de Universiteit van Groningen.
Door bloosangst ben je in je hoofd veel bezig met wel of niet moeten blozen, je wil koste wat kost voorkomen dat je bloost in het bijzijn van andere mensen. Het vervelende aan blozen is voornamelijk de gedachte dat andere mensen het bij jou kunnen zien en hierover negatieve gedachten over jou kunnen gaan vormen. Je bent vooral bang voor deze gedachten van andere mensen over jou. Hier kun je erg onzeker van worden wat weer bijdraagt aan de angst voor het moeten blozen.
Waarom blozen we
Blozen is een automatische, fysiologische reactie van het sympathische zenuwstelsel. Dit betekent dat het een automatisch proces is in je lichaam die je vrijwel niet zelf kan sturen of beïnvloeden. Blozen ontstaat vooral bij spanning; het treed voornamelijk op bij angst, schaamte, verlegenheid, nervositeit en opwinding. Bij spanning gaat je lichaam in de ‘fight or flight’ modus waardoor je lichaam alerter wordt. Hierdoor gaat je bloeddruk stijgen waardoor je hart sneller gaat kloppen en je bloed sneller gaat stromen. Zo worden de bloedvaatjes in je gezicht meer doorbloed waarna ze gaan uitzetten en er zo een rode blos op je wangen of in je hals kan ontstaan.
Bij mensen die overmatig blozen kan sprake zijn van een aangeboren erfelijke aanleg, de een heeft nou eenmaal meer kans om snel een rode blos op de wangen te vormen dan een ander. Maar dit hoeft niet altijd de reden te zijn. Vaker heeft het te maken met emotionele instabiliteit, onzekerheid en je eigen negatieve gedachten die de angst aanjagen. Blozen ontstaat namelijk meestal bij een emotie die we het liefst voor onszelf houden (onzekerheid of schaamte), maar door het blozen verraadt ons lichaam dat we deze emotie van binnen voelen.
Meestal ben je bij bloosangst eigenlijk niet bang voor het blozen zelf, maar vooral voor wat ánderen van het blozen vinden. Blozen wordt namelijk door de meeste mensen in verband gebracht met onzekerheid en verlegenheid. Blozen op zich is het probleem niet, je vindt het namelijk niet erg als je alleen bent of als het gebeurt in het bijzijn van bv. je huisdier. Het wordt pas een probleem als belangrijke mensen in je omgeving het aan jou kunnen zien dat je bloost. Je bent dan bang dat zij een gedachte over jou kunnen vormen waarvan jij niet wilt dat zij het denken; ‘nu denken ze vast dat ik onzeker ben!’.
Bloosangst valt daardoor onder een vorm van sociale angst. Je bent vooral bang voor wat een ander mogelijk over jou denkt als je bloost. Het zijn daarom vooral je eigen negatieve gedachten die je je zorgen laten maken over het blozen waardoor de spanning in je lichaam toeneemt. Dus hoe meer je je zorgen maakt over het blozen, des te groter de spanning wordt in je lichaam, hoe groter de kans is dat je daadwerkelijk gaat blozen. Zo raak je in een vicieuze cirkel. Door deze angst kan het zijn dat je sociale activiteiten gaat vermijden. Iets wat je op de korte termijn misschien een opgelucht gevoel geeft, maar wat op de lange termijn alleen maar meer averechts zal werken.
Herkenbaar voor mensen met bloosangst
- Je bent heel erg bezig met hoe je op andere mensen overkomt.
- Je bent bang voor wat anderen van je denken, vooral als je moet blozen.
- Je bent bang om te spreken voor een groep mensen.
- Je wil niet dat de aandacht op jou gevestigd wordt, dus je houdt je het liefst zo stil mogelijk in een groep.
- Het liefst vermijd je sociale situaties waarbij veel mensen aanwezig zijn en waar geplaagd kans worden.
- Persoonlijke gesprekken wil je zoveel mogelijk vermijden en sturen naar de gesprekspartner of naar niet persoonlijke onderwerpen.
- Je zit het liefst op een onopvallende plek of zoveel mogelijk in de buurt van mensen die veilig voelen.
- Je draagt dikke lagen make-up om het blozen te verdoezelen.
- Je gaat confrontaties en kritiek het liefst uit de weg.
- Je moeten voorstellen in een groep geeft je veel stress.
- Je voelt je oververmoeid na een dag met sociale verplichtingen waarbij er een grote kans is op blozen.
Ik heb bloosangst
Mijn bloosangst ontwikkelde zich vooral in mijn tienerjaren, al vond ik een presentatie geven op de basisschool ook al verschrikkelijk. Vooral in mijn tienerjaren en in mijn twintiger jaren heb ik er veel last van gehad. Voorstelrondjes, presenteren, solliciteren, beoordelingsgesprekken, het woord krijgen tijdens een vergadering of als gastvrouw optreden in een sociale werksituatie vond ik allemaal vreselijk. Ik had op den duur zelfs bloosangst voor mijn eigen familie en vrienden ontwikkeld!
Bij mij speelt er een erfelijke factor mee, het zit bij mijn vader in de familie. Mijn vader is ook snel rood aangelopen en mijn oma (zijn moeder) had volgens mijn vader ook altijd rode blosjes op de wangen. Rode wangen krijgen gebeurt bij mij dan ook al bij het minste of geringste, vooral als er (in)spanning bij komt kijken. Daarnaast ben ik ook onzeker, angstig en perfectionistisch aangelegd. Deze eigenschappen samen hebben bij mij geleid tot bloosangst.
Lange tijd droeg ik dikke lagen make-up om het blozen zoveel mogelijk te verdoezelen en mij zo zekerder te voelen. Ik ging zelfs zo ver door couperose poeder (groene poeder) en groene concealer op mijn wangen te smeren in de hoop dat het de roodheid van mijn wangen zou opheffen. Daarnaast droeg ik vaak zwarte truitjes om het zweten van de spanning niet te laten opvallen.
Tot op de dag van vandaag heb ik nog steeds een beetje last van mijn bloosangst. Ik heb er zelf nooit therapie voor gevolgd, maar ik heb er wel veel over gelezen en ik heb mijn blozen geaccepteerd waardoor mijn angst wat is afgenomen.
Daarnaast speelt leeftijd bij mij ook een rol. Ik ben tegenwoordig minder bezig met hoe ik overkom of wat anderen van mijn vinden ten opzichte van 10-15 jaar geleden. Het verschilt ook heel erg met wie ik praat. Bij bekenden waar ik mij op mijn gemak voel heb ik er minder last van dan bij onbekenden of mensen die meer op afstand staan. Maar een zeer persoonlijk gesprek of alle aandacht op mijn gericht krijgen vind ik nog steeds niet prettig.
Lees ook eens dit verhaal van iemand anders met bloosangst.
Tips bij bloosangst
Er zijn verschillende tips die je kunnen helpen bij bloosangst. Wat vooral helpt bij bloosangst is de angst zelf aanpakken. De angst komt voort uit veel waarde hechten aan de mening van een ander over jou. Hieronder vertel ik wat je zelf kan doen om aan je bloosangst te werken.
Tip 1
Accepteer dat je kan gaan blozen. Onthoud dat dit een natuurlijke reactie is van je lichaam waar je je zeker niet voor hoeft te schamen. Omarm blozen als iets dat bij jou hoort, ook als dit makkelijker gezegd is dan gedaan. Doordat je het blozen gaat omarmen en accepteren, zal de focus minder komen te liggen op het blozen zelf. Hierdoor zal je zenuwstelsel de angst minder aanjagen en voel je je daardoor rustiger worden. De kans op blozen wordt dan veel kleiner.
Tip 2
Geef minder om wat anderen van je denken. Dit is namelijk de enige echte oplossing tegen bloosangst, hoe lastig het ook klinkt. Jouw bloosangst komt voort uit je eigen negatieve gedachten over wat iemand anders mogelijk over jou kan denken over jou als persoon en als je daarbij bloost. Je moet jezelf aanleren om de gedachten of mening van een ander los te laten. Je kan namelijk nooit precies weten wat iemand anders denkt over jou.
Richt je aandacht op wat de ander zegt en ga helemaal op in het onderwerp, in plaats van met jezelf bezig te zijn en te observeren wat iemand mogelijk over jou denkt. Zo zorg je ervoor dat je niet teveel kan nadenken over het blozen zelf en is de kans klein(er) dat je gaat blozen omdat je je aandacht er niet op vestigt.
Het mooie is dat de meeste mensen vooral met zichzelf bezig zijn, zij denken waarschijnlijk net als jij hoe ze overkomen op jou en anderen. Draai de rollen eens om, hoe zou jij het vinden als iemand anders ineens moet blozen of moeilijk uit zijn woorden komt door spanning? Zou je diegene veroordelen of zou je hem of haar op zijn gemak willen stellen? De meeste mensen vinden blozen gewoon lief of schattig, misschien denken ze dat je je niet op je gemak voelt of ze vinden er simpelweg niks van. Degene die er wel flauwe grapjes over maken, zegt meer over hun dan over jouw blozen.
Tip 3
Deel je onzekerheden over het blozen met anderen. Praat er over met de personen in je (directe) omgeving die je vertrouwt. Je zal merken dat deze mensen begrip krijgen voor je angst en je zal beseffen dat de meeste mensen het blozen geen enkel probleem vinden en je er niet negatief over zullen beoordelen. Tevens zul je ontdekken dat de meeste mensen helemaal niets van je blozen hebben gemerkt, dat het zich vooral en alleen maar in jouw hoofd afspeelt.
Professionele hulp
Als deze tips je niet helpen kun je kiezen om professionele hulp in te schakelen. De meest effectieve hulp is die van een psycholoog. Deze zal cognitieve gedragstherapie aanbieden en vooral de angst voor de mening van anderen aanpakken.
Daarnaast bestaan er medicijnen en zelfs een operatie om het blozen te verminderen. Dit is echter alleen maar symptoom bestrijding wat geen gegarandeerde langdurige oplossing kan bieden. De meeste professionals zullen deze manier dan ook niet aanbevelen maar vooral op professionele hulp van een psycholoog aansturen.
Meer lezen over dit onderwerp
Bronvermelding: ipzo.com, psychologiemagazine.nl, angstoverwinnen.com, depsycholoog.nl
Ontvang nu gratis de ‘Zelfliefde Startersgids’!
In dit gratis e-book geef ik je handvatten en diverse waardevolle tips om vandaag nog te starten met zelfliefde. Download nu gratis!
Door te downloaden geef je aan dat je de privacyverklaring hebt gelezen en dat je maandelijks de nieuwste Mooigids artikelen in je mailbox wilt ontvangen. Geen spam!!
