Het is inmiddels vijf jaar geleden dat ik een mommy burn-out (postnatale depletie) had. Deze emotionele achtbaan was een diep dal in mijn leven. Ouders worden moet één van de mooiste moment zijn van je leven, maar na de geboorte van mijn tweede zoon miste ik dat gevoel. Gelukkig ben ik herstelt en heb ik het een plekje kunnen geven. In dit artikel deel ik mijn eigen ervaring van de mommy burn-out en hoe ik hiervan herstelde.
Wat is een mommy burn-out of postnatale depletie
Burn-out betekent letterlijk opgebrand, iets dat vooral wordt geassocieerd met werken. Minder bekend is de term ‘mommy burn-out’ waarbij vrouwen na de zwangerschap en bevalling niet genoeg tijd nemen om te herstellen.
Hierdoor kan de nieuwe moeder fysiek en mentaal uitgeput raken. Je bent oververmoeid, gestresst en je lichaam raakt overbelast waarbij het niet meer in staat is in ruststand terug te keren. Dit zet een te grote belasting op je lichaam en geest en kan gevolgen hebben voor je gezondheid.
De Australische arts Oscar Serrallach heeft in 2018 de mommy burn-out een naam gegeven: de ‘postnatale depletie’. Dit is iets anders dan een postnatale depressie maar heeft qua symptomen wel overeenkomsten. Volgens Serrallach heeft zeker 50% van alle moeders last van een postnatale depletie.
De oorzaak is vaak geen tijd nemen of krijgen om volledig te herstellen van de zwangerschap en bevalling. Doordat je onvoldoende kan herstellen, kunnen tekorten aan essentiële vitaminen en mineralen die na de bevalling zijn ontstaan zich niet aanvullen. Een zwangerschap en bevalling is een aanlag op je lichaam en geest, het is daarom van belang om de tijd te nemen om hiervan te herstellen.
Symptomen van een mommy burn-out
- Extreme vermoeidheid waarbij je ontzettend moe en verzwakt bent
- Slechte concentratie en geheugenverlies
- Veel stemmingswisselingen waarbij je een kort lontje hebt en snel in huilen kan uitbarsten
- Een slechte weerstand waarbij je je vaak ziek voelt
- Je voelt je onredelijk schuldig
- Je hebt een verhoogde staat van alertheid ‘fight or flight’-modus waarbij angst een rol speelt
- Je verslonst jezelf en je dagelijkse routine
- Je voelt je ongelukkig
Vermoeidheid is een toestand die je niet alleen moe maakt. Het veroorzaakt ook zwakheid, stress en het onvermogen om je dagelijkse taken uit te voeren. Langdurige stress is niet goed voor het lichaam en de geest. Het verhoogt de bloeddruk en beïnvloedt de gedachten, door het stresshormoon adrenaline. Als het lichaam gedurende een lange tijd onder deze hoge spanning staat, is de kans groot dat de koek een keer op is. Je komt dan in een burn-out terecht.
Hoe ik in een mommy burn-out terecht kwam
Waar ik bij mijn eerste zwangerschap goed en gelukkig herstelde na de bevalling, viel dat bij mijn tweede zwangerschap tegen. Bij mijn tweede zwangerschap was ik in het eerste trimester al extreem vermoeid geweest waarbij ik een aantal weken in de ziektewet heb gezeten. Na het eerste trimester werd het beter en functioneerde ik weer zo goed als normaal.
De zwangerschap verliep goed en de bevalling ging vlotter dan bij de eerste waarbij ook mijn tweede zoon gezond thuis is geboren. Na de kraamweek leek het goed te gaan maar de slechte nachtrust hakte er al gauw in. Ik kreeg niet voldoende tijd om te herstellen van de zwangerschap en bevalling waardoor mijn tekorten zich niet goed konden aanvullen. Hierdoor raakte ik al gauw in een oververmoeide toestand.
Toen mijn zwangerschapsverlof in ging, liep mijn contract af. Na mijn verlof had ik nog geen baan en was ik daardoor fulltime thuis. Naast mijn baby had ik dit keer ook een peuter rondlopen. Dit maakt het herstellen van een zwangerschap en bevalling veel lastiger. Mijn lieve dreumes veranderde in een peuterpuber wat extra negativiteit opleverde. Ook wilde hij geen middagslaapje meer waardoor ik geen enkel moment van rust meer had.
Daarnaast was mijn baby erg pittig met een sterke eigen wil. Hij huilde veel, had meestal korte slaapjes en hield ons elke nacht veel wakker. Ook had hij in de eerste weken spruw (schimmel op de tong) waardoor hij slecht dronk en veel spuugde. Dit leverde extra veel spanning en stress op bij mij omdat ik aan emetofobie (angst voor overgeven) lijd. De borstvoeding liep terug waarover ik mij schuldig voelde en ik voelde me meer en meer depressief worden.
Ik kon het eerste halfjaar maar weinig genieten van mijn kinderen. Ik stond altijd ‘aan’, 24/7 dag en nacht. Ik kon niet meer ontspannen, ik kreeg geen moment rust en ik had zeker geen tijd meer voor mezelf. Ik verslonsde mijn uiterlijk wat niets voor mij is. Op een gegeven moment voelde het als een sneltrein die altijd maar door raasde, er was geen moment van complete rust, stilte of ontspanning gedurende de dag. En er was vrijwel nooit sprake van een lange aaneengesloten nacht slapen.
Het voelde alsof ik áltijd maar door moest gaan omdat ik continue moest zorgen voor twee mini mensjes. Er was altijd wel wat; sprongetjes die elkaar snel opvolgen, weinig slapen, tandjes, koorts en ziekte, dwarse peuter, pittige baby, het huishouden etc. Tijd om af te zonderen is er niet want je kan die twee kleine mensjes niet aan hun lot overlaten.
Ik voelde me uitgeput, verzwakt en steeds vaker grieperig, Ik had nergens meer zin in, ik was angstig en voelde me erg ongelukkig. Ik vroeg mezelf regelmatig af waarom ik dit ook alweer had gewild. Op een gegeven moment besloot ik te Googlen op mijn symptomen. Was ik gewoon oververmoeid of was er meer aan de hand? Zo kwam ik uit op postnatale depletie. Ik herkende mij volledig in de symptomen en ik paste helemaal in het plaatje. Toch heb ik er daarna nog te lang mee doorgelopen, dat het uiteindelijk zo ver kwam dat ik totaal uitgeput was en mijn lijf in protest kwam. ‘Ik-kan-niet-meer’ dacht ik regelmatig.
Na ongeveer een half jaar 24/7 zorgen voor twee mini mensjes was mijn lichaam op. Ik was niet alleen moe, ik voelde me ook continue ziek, verkouden en grieperig. Mijn gedachten waren vooral negatief, ik kon nergens meer van genieten en dacht alleen maar dat ik wilde dat dit stopte. Tijdens helse stressmomenten zag ik mezelf het liefst de deur uitlopen en niet meer terugkeren. Ik had veel paniekaanvallen, een wollig hoofd, erg vergeetachtig (waar ik nog steeds last van heb), een kort lontje, regelmatig huilen, niks meer leuk vinden en nergens meer zin in hebben,
Ik kon gewoon niet meer normaal als een moeder en mens functioneren, er moest iets veranderen. Dat was het moment dat ik een afspraak maakte met de huisarts. Hij nam mij gelukkig meteen serieus en dacht zelf wellicht aan een postnatale depressie. Ik werd doorverwezen naar een psychologe.
De diagnose ‘burn-out’
Ik weet nog goed de eerste keer dat ik bij de psychologe was en mijn verhaal vertelde dat zij direct met de diagnose ‘burn-out’ kwam. Ik voelde me meteen serieus genomen en begrepen maar vond de term ‘burn-out’ niet 100% bij mij passen want ik werkte helemaal niet. Helaas is postnatale depletie nog niet wetenschappelijk erkend, daarom wordt de mommy burn-out onder de noemer ‘burn-out’ geplaatst zodat er wel een behandeling kan plaatsvinden.
Bij mij is het vooral ontstaan door persoonlijke eigenschappen en niet voldoende tijd nemen om te herstellen van de zwangerschap en bevalling. Ik ben perfectionistisch aangelegd, ik doe graag alles zelf en heb daarnaast aanleg voor angsten en stress, Ook ben ik lichtelijk hooggevoelig, introvert en heb ik regelmatig tijd voor mijzelf in afzondering van anderen nodig om op te laden. Allemaal ingrediënten om een postnatale depletie te ontwikkelen.
Hoe ik herstelde na mijn mommy burn-out
Nadat ik de diagnose burn-out kreeg van de psychologe, dacht ik vooral ‘dit wil ik nooit meer’. Ik kan niet helemaal precies de vinger er op leggen hoe ik herstelde, maar ik weet nog wel dat door het erkennen van mijn gevoelens door een professional ik me meteen mentaal een stuk beter voelde. Ik wist meteen ‘ik ben niet gek en ik ben geen slechte moeder, ik heb echt iets’. Zij leerde mij over Mindfulness, hierdoor heb ik een positievere mentale instelling gekregen. Ik ben daardoor met andere ogen naar de wereld gaan kijken en het heeft mijn interesse voor psychologie aangewakkerd.
De praktische kant die mij heeft doen herstellen was meer rust pakken. Mijn man nam wat meer taken op zich zoals om de beurt ‘nachtdienst’ en we kregen beide een uitslaapdag in het weekend. Hierdoor konden we toch een beetje slaap pakken. Daarnaast gingen opa en oma een paar maanden één dag in de week op de jongens passen zodat ik die dag totale rust had en alleen voor mezelf hoefde te zorgen. Verder heb ik mijn dieet hier en daar aangepast. Meer volkoren producten, meer groente en fruit en ik ben voedingssupplementen gaan slikken om tekorten aan te vullen.
Zo herstelde ik langzaam maar zeker van mijn burn-out: door mindfulness, rust en voeding. Het heeft echter lang geduurd voordat ik echt het gevoel had dat ik mijzelf weer was. Dat ik me weer gelukkig voelde en lichamelijk weer sterk voelde. Ik denk dat ik dat gevoel pas had nadat de jongste drie jaar werd. In het begin vond ik het heel moeilijk over mijn mommy burn-out na te denken en er over te praten. Ik werd er keer op keer verdrietig van en voelde me erg schuldig naar mijn kinderen en man toe. Nu heb ik het eindelijk een plekje kunnen geven en was het voor mij ook een wake-up call naar een simpeler leven.
