Acne kan je huid flink beschadigen en vervelende littekens achterlaten. Net als acne, kunnen ook acne littekens het dagelijkse leven soms ernstig belemmeren. Deze littekens hebben namelijk vaak een negatief effect op je psychische welzijn en kunnen je flink onzeker maken. Gelukkig zijn er diverse mogelijkheden om deze littekens zelf te behandelen waardoor ze op termijn zullen vervagen. In dit artikel lees je vijf tips voor het behandelen van acne littekens.

Ontstaan van acne littekens

Acne is een complexe aandoening waar maar liefst 90% van de mensen op enig moment in zijn leven last van heeft. Dit gaat niet alleen om tieners, ook volwassenen kunnen er nog last van hebben. Bij acne draait het voornamelijk om je talgklieren. Meestal is er sprake van een verhoogde talgproductie (huidsmeer) in de talgklieren door hormonale invloeden. Daarnaast kunnen de talgklieren verstopt raken als dode huidcellen samenklonteren. En als laatste bevatten je talgklieren bacteriën waaronder ‘Propionibacterium acnes’ die het afvoerkanaaltje kan beschadigen.

Door deze invloeden kunnen je talgklieren verstopt raken waarin de acne bacteriën en dode huidcellen zich ophopen. Zo ontstaat er een ontsteking (puistje) in de lederhuid die donkere vlekken en littekens kan achterlaten. Acne littekens kunnen net als acne zelf vaak psychische klachten veroorzaken. Depressieve gevoelens rondom acne littekens kunnen flink worden verminderd door deze te behandelen.

Soorten acne littekens

Acne littekens zijn in twee verschillende soorten op te delen;

  • Post Inflammatoire Hyperpigmentatie‘. Dit zijn donkere verkleuringen die puistjes vaak achterlaten.
  • Atrofische littekens‘. Dit zijn de fysieke diepere littekens die deukjes in de huid achterlaten.

Post Inflammatoire Hyperpigmentatie (PIH)

Post Inflammatoire Hyperpigmentatie (PIH) is een ophoping van pigment/melanine in je huid na een ontstekingsproces die te zien zijn als donkere verkleuringen. Meestal is er ook sprake van roodheid rondom acne, dit heet Post Inflammatoir Erytheem (PIE).

De roodheid komt doordat de huid reageert op de ontsteking, de bloedcirculatie naar het gebied wordt vergroot met witte bloedcellen om de ontsteking te bestrijden. Terwijl de huid de onzuiverheid probeert te bestrijden kan er teveel aan melanine zich in één gebied opstapelen. Dit kan naderhand leiden tot een bruine vlek.

Deze vlek kan tot maanden na het verdwijnen van de acne zichtbaar blijven. Deze vorm van acne littekens is gelukkig goed te behandelen met de juiste skin brightening producten met actieve ingrediënten zoals Vitamine C en Niacinamide. Meer hierover verderop in het artikel.

voorbeeld Post Inflammatoire Hyperpigmentatie (PIH)
Post Inflammatoire Hyperpigmentatie

Atrofische littekens

Atrofische littekens zijn fysieke diepere ingezonken littekens die putjes en deukjes in de huid achterlaten. Deze littekens kunnen worden ingedeeld in 3 groepen: icepick, boxcar en rolling scars.

Diepe littekens ontstaan wanneer de bovenste lagen en de diepere lagen van de huid beschadigd raken. Uit studies is gebleken dat hoe ernstiger en hoe langer de ontstekingsprocessen bij acne verlopen, hoe groter de kans op littekenvorming is. Niet alleen de talgklieren in de huid raken beschadigd, ook het bindweefsel er omheen. De diepe onzuiverheid is dusdanig ontstoken geraakt dat de bouwstenen van de huid (zoals collageen en elastine) zijn vernietigd.

De beschadigde huid kan zich daardoor niet goed meer herstellen. De huid wordt dan van binnenuit genezen door middel van stug celarm littekenweefsel om de schade te herstellen. Dit weefsel bevat echter geen kliertjes, is minder goed doorbloed en het vochtbalans is verstoord. De huid ziet er daardoor harder en stugger uit en er kunnen putjes en deukjes ontstaan.

Deze type littekens zijn helaas moeilijker zelf volledig te verwijderen, ondanks het gebruik van de juiste producten. Het kan daarnaast erg veel tijd kosten, want soms duurt het wel jaren voordat je verandering in de huid ziet. Gelukkig is het niet helemaal onmogelijk om resultaat te zien, het gaat er vooral om consequent te zijn en vol te houden. Heb je echter een ernstige vorm van acne of littekens, dan raad ik je een bezoek aan een dermatoloog aan.

voorbeeld Atrofische littekens
Atrofische littekens. Bron: everydayhealth.com

Acne littekens voorkomen

De beste behandeling van acne littekens is ze te voorkomen, wat vaak makkelijker gezegd is dan gedaan. Een goede behandeling van (ernstige) acne is daarom erg belangrijk. Denk aan je leefstijl, mogelijke voedsel allergieën, eventuele hormonale afwijkingen en kijk naar je huidverzorgingsroutine.

Daarnaast is het belangrijk om direct een puistje te behandelen, hoe eerder je begint hoe mooier het puistje geneest en hoe minder littekens je er aan overhoudt. En probeer als laatste de verleiding te weerstaan om het puistje uit te knijpen met je vingers of andere hulpmiddelen. Door er hard in te knijpen beschadig je de huid, de delicate bloedvaten, je klieren en weefsels. Dit kan tot verergering van de acne leiden en het risico op littekenvorming vergroten.

5 tips om zelf je acne littekens te vervagen

Helaas is er niet één effectieve behandeling van acne littekens die voor iedereen werkt. Maar er zijn gelukkig wel verschillende mogelijkheden om zelf je acne littekens aan te pakken. Uiteraard is dit wel afhankelijk van de ernst van je littekens, volledig verdwijnen van diepe littekens is erg moeilijk.

Er kan echter wel een aanzienlijke verbetering optreden bij de juiste combinatie van leefstijl en producten met actieve werkbare ingrediënten. Maar wees ook realistisch, voor alle soorten littekens geldt dat het veel tijd kost om ze te vervagen, vooral Atrofische littekens. Hieronder geef ik je vijf tips die je helpen je acne littekens te vervagen.

1. Dagelijks milde huidverzorgingsroutine

Om acne littekens te voorkomen is het beste er voor te zorgen dat puistjes geen kans krijgen te ontstaan. Door een goede dagelijkse huidverzorgingsroutine uit te voeren die afgestemd is op jouw huidtype is de kans groot dat puistjes minder kans krijgen. De acne huid is een gevoelige huid, zo moet je haar dan ook behandelen. Gebruik alleen milde producten zonder irriterende stoffen, het laatste wat je wil is je huid extra irriteren.

Leestip: Hoe begin je met een huidverzorgingsroutine + juiste volgorde van aanbrengen

Vermijd alcohol denat, parfum, SLS, minerale oliën en fysieke scrubs. Gebruik alleen producten met bewezen werkbare actieve stoffen met hoge concentraties, hieronder lees je welke actieve stoffen dit zijn. De producten die je sowieso in je dagelijkse huidverzorgingsroutine wilt gebruik zijn een milde (dubbele) reiniger, hydraterende toner en vochtinbrengende moisturizer. Deze kun je aanvullen met serums die specifiek acne en acne littekens aanpakken.

2. Exfoliant met AHA en BHA

Een chemische peeling (meestal een glycolzuur AHA of salicylzuur BHA peeling) werkt effectief bij een huid met acne. Elke 30-60 dagen vernieuwd de huid zich, afhankelijk van je leeftijd. Met een chemische exfoliant help je dit proces te versnellen waardoor het preventief werkt tegen acne. Het zorgt er namelijk voor dat dode huidcellen eerder van je huid verdwijnen waardoor ze de talgklieren niet kunnen verstoppen.

Leestip: 5 redenen waarom een exfoliant goed is voor de huid

Een peeling dringt diep in de huid en in de porie waardoor deze minder snel verstopt zal raken. BHA werkt ook ontstekingsremmend waardoor roodheid verminderd. Daarnaast versnelt het de afbraak van hyperpigmentatie littekens en stimuleert het de aanmaak van collageen. Gebruik een peeling maximaal twee tot vier keer in de week. Naast een wekelijkse peeling treatment bestaan er ook acne spot treatments die je elke dag op een actief puistje kan aanbrengen.

Bij bestaande littekens is enkel effect te verwachten bij oppervlakkige littekens, Diepe acne littekens hebben meer baat bij een diepe chemische peeling of laser behandeling waarin alleen een dermatoloog kan voorzien.

3. Smeer dagelijks antioxidanten

Antioxidanten helpen huidschade te herstellen en te beschermen tegen nieuwe schade. Voorbeelden van antioxidanten zijn vitamine A (Retinol), vitamine B3 (Niacinamide), vitamine C (Ascorbic acid) en vitamine E (Tocopherol).

Vitamine A verbetert de huidstructuur en vermindert littekens omdat ze een gezonde celdeling en de productie van collageen en elastine stimuleert. Dit verbetert niet alleen de acne, maar zorgt ook voor een egalere en jonger ogende huid. Start met een lage concentratie één keer in de week en bouw het langzaam op tot je huid eraan gewend is. In het begin kan vitamine A je huid namelijk gaan irriteren. Gebruik vitamine A alleen gedurende de nacht in verband met mogelijke zonschade overdag. Vitamine A kom je vrijwel alleen tegen in serums en speciale treatments.

Vitamine C helpt ontstekingen en de roodheid wat bij acne kan ontstaan te verminderen. Daarnaast helpt het hyperpigmentatie littekens (de bruine vlekken) die puistjes kunnen achterlaten snel op te lichten. Verder verhoogt het de werking van je zonnebrandproduct en werkt het uitstekend samen met vitamine E tegen zonschade. Vitamine C kun je in diverse huidverzorging tegenkomen, zoals in serums, speciale treatments maar ook moisturizers.

Niacinamide werkt net als vitamine E ontstekingsremmend waardoor je huidcellen beter hun werk kunnen doen. Daarnaast helpen ze beide je huidbarriere te versterken waardoor je huid minder vatbaar wordt voor puistjes. Niacinamide en vitamine E kun je doorgaans in veel verschillende huidverzorgingsproducten terugvinden, zoals in serums, crèmes en oliën.

4. Smeer elke dag SPF

Het is noodzakelijk dat je je huid elke dag tegen UV-straling beschermd door een zonnebrandcrème met minstens SPF30 te smeren. Ook als het bewolkt is kunnen UV-stralen je huid bereiken wat het herstellend vermogen van de huid vertraagd.

Leestip: Alles wat je wil weten over zonnebrandcrème | alle feiten op een rij + 6x beste SPF

Daarnaast wordt je huid gevoeliger voor zonlicht bij het gebruik van bovenstaande actieve ingrediënten omdat ze je huid dunner maken. Indien je geen zonnebrandcrème zou smeren kan dit zelfs averechts werken en ergere pigmentatie en littekens in de hand werken. Draag dus elke dag een zonnebrandcrème en smeer vooral in de zomer meerdere keren per dag.

5. Gezonde leefstijl

Ondanks dat acne vooral ontstaat door hormonale verstoringen, kan je levensstijl acne wel verergeren. Denk hierbij vooral aan een verkeerde of ontbrekende huidverzorgingsroutine, allergieën van voeding of cosmetica, teveel suikers consumeren, een vieze smartphone of kussenhoes, teveel stress en te weinig slaap. Daarnaast heeft roken ook een negatief effect op acne.

Leestip: Eet je huid mooi en gezond

Zorg daarom voor een gezonde levensstijl met veel vitaminen, voldoende rust, een goede hygiëne en een dagelijkse huidverzorgingsroutine die op jouw huidbehoefte is afgestemd.


Ontvang nu gratis de ‘Verzorging Startersgids’!

Dit gratis e-book bevat alle basisstappen en diverse waardevolle tips en trucs voor een goede huidverzorging.

Door te downloaden geef je aan dat je de privacyverklaring hebt gelezen en dat je maandelijks de nieuwste Mooigids artikelen in je mailbox wilt ontvangen. Geen spam!!


Schrijf je in op de nieuwsbrief en blijf altijd op de hoogte!

Je ontvangt 1x per maand een update.
Lees de privacyverklaring.